Ten podrozdział opisuje jak można wykonywać podstawowe zadania administratora przy użyciu „Aplikacji Administratora” dLibra.
Aby utworzyć nową kolekcję:
- W drzewku biblioteki należy wybrać kolekcję biblioteki, która będzie nadrzędna wobec nowododanej.
Z menu podręcznego należy wybrać funkcję . Można też użyć menu głównego .
W pierwszym kroku należy wpisać nazwę, opis i uwagi do nowej kolekcji. Aby przejść do następnego kroku, należy wybrać przycisk Dalej .
W tym kroku należy przyznać użytkownikom prawa do kolekcji. Aby przejść do następnego kroku, należy wybrać przycisk Dalej .
W ostatnim kroku można przypisać publikacje do nowej kolekcji. Aby utworzyć publikację, należy wybrać przycisk Zatwierdź .
Aby usunąć kolekcję:
W drzewku biblioteki należy wybrać kolekcję, która ma zostać usunięta.
Należy wybrać przycisk
. Można też
wybrać opcję z menu
kontekstowego.
Istnieje możliwość zarządzania publikacjami w obrębie danej kolekcji. Użytkownik, który posiada prawo zarządzania daną kolekcją może dodawać do niej lub usuwać z niej publikacje. Służy do tego interfejs umieszczony na zakładce Publikacje dostępny po wyborze kolekcji w „Drzewie Kolekcji”.
Po wyborze konkretnej kolekcji w „Drzewie Kolekcji”, na zakładce Publikacje ( Rysunek 4.5.) możliwa jest edycja przynależności publikacji do wybranej kolekcji.
W górnej części zakładki Publikacje umieszczona jest tabela służąca do edycji przynależności publikacji do kolekcji. Tabela ta posiada dwie kolumny. W kolumnie prawej umieszczona jest struktura biblioteki (taka sama jak na Drzwie katalogów tylko nieedytowalna). Element w prawej kolumnie (w „Drzwie katalogów”) jest zaznaczony lub nie jeśli odpowiadające mu po lewej stronie pole wyboru jest zaznaczone lub nie. Możliwe są trzy stany pola wyboru:
- stan ten
możliwy jest dla każdego elementu. W przypadku katalogu oznacza,
że żadna publikacja znajdująca się w nim nie należy do kolekcji. W
przypadku publikacji oznacza, że publikacja nie należy do
kolekcji.
-
stan możliwy tylko w przypadku katalogu i oznacza, że katalog
zawiera publikacje, które należą do kolekcji oraz takie które nie
należą.
- stan
możliwy jest dla każdego elementu. W przypadku katalogu oznacza,
że wszystkie publikacje znajdujące się w tym katalogu należą do
kolekcji. W przypadku publikacji oznacza to, że publikacja jest
przypisana do kolekcji.
Modyfikując pola wyboru modyfikujemy przydział publikacji do kolekcji.
Wszystkie zmiany muszą zostać zatwierdzone przyciskiem u dołu Okna Właściwości.
Aplikacja Administratora umożliwia zarządzanie atrybutami w systemie dLibra. Do tego celu służą interfejsy dostępne po wybraniu w Drzewie Biblioteki węzła atrybutów bądź węzła pojedynczego atrybutu.
Atrybuty w systemie dLibra są przechowywane w ustalonym porządku, który jest istotny ze względu na przeglądanie opisów bibliograficznych zasobów biblioteki. Dla każdego atrybutu (oraz węzła atrybutów) możliwe jest zarządzanie kolejnością jego podatrybutów na zakładce Kolejność atrybutów ( Rysunek 4.6.).
Po lewej stronie znajduje się lista atrybutów, a po prawej informacje o aktualnie wybranym na tej liście atrybucie. Wartości mają jedynie charakter informacyjny i nie są edytowalne. Atrybuty na liście po lewej stronie można w dowolny sposób przesuwać używając przycisków i . Wszystkie zmiany należy zatwierdzić przyciskiem na dole okna, aby zostały zapisane w systemie.
Do edytowania własności atrybutów służy interfejs dostępny na zakładce Informacje ogólne po wybraniu w Drzewie Biblioteki węzła konkretnego atrybutu. Można na nim zmienić nazwę, nazwę RDF, rolę oraz opis atrybutu.
Nazwa atrybutu i jego opis są elementami wielojęzycznymi i służą do celów informacyjnych. Nazwa RDF jest unikatową nazwą wyróżniającą atrybut wewnątrz schematu Dublin Core oraz na zewnątrz systemu. Rola może zostać przypisana atrybutowi, jeżeli w systemie ma on specjalne znaczenie i jego wartość jest używana w innych kontekstach. System dLibra pozwala przypisać atrybutowi jedną z następujących ról:
- Autor
- Data wydania
- Format
- Identyfikator zasobu
- Język
- Opis
- Powiązania
- Prawa
- Temat i słowa kluczowe
- Typ zasobu
- Tytuł
- Współtwórca
- Wydawca
- Zakres
- Źródło
- Tagi - zaakceptowane tagi użytkowników stron internetowych będą trafiały do wartości atrybutu, który ma rolę Tagi.
Aby utworzyć nowy atrybut:
- W Drzewie Biblioteki należy wybrać węzeł atrybutu do którego chcemy dodać podatrybut lub węzeł atrybutów jeśli chcemy dodać atrybut na najwyższym poziomie.
- Należy kliknąć prawym przyciskiem na atrybut i wybrać opcję .
W kreatorze nowego atrybutu należy podać nazwę i opis atrybutu dla wszystkich języków. Należy również podać nazwę RDF - unikalny identyfikator atrybutu. Aby utworzyć nowy atrybut należy nacisnąć przycisk .
Nowododany atrybut pojawi się na samym dole podatrybutów - będzie posiadał ostatnią pozycję na liście atrybutów rodzica.
Aby usunąć atrybut:
- W Drzewie Biblioteki należy wybrać węzeł atrybutu który chcemy usunąć.
- Kliknąć nań prawym przyciskiem i wybrać . Jeśli atrybut będzie powiązany z wartościami to system zapyta czy na pewno usunąć, jeśli nie to atrybut zostanie usunięty bez zapytania.
Aby zmienić własności atrybutu:
- W Drzewie Biblioteki należy wybrać węzeł odpowiadający konkretnemu atrybutowi. Na zakładce Informacje ogólne pojawi się interfejs do zarządzania własnościami atrybutu.
- W polach Nazwa, Nazwa RDF , Rola i Opis należy podać nowe wartości. Należy pamiętać, że nazwa i opis są atrybutami wielojęzycznymi. W przypadku wybrania roli, która jest już przypisana innemu atrybutowi pojawi się okienko z prośbą o potwierdzenie tej akcji. Przypisanie tej roli spowoduje, że jej poprzedniemu właścicielowi zostanie przypisany "brak roli".
- Zmiany należy zatwierdzić przyciskiem .
Niniejszy podrozdział omawia szczegółowo funkcje i operacje umożliwiające zarządzanie słownikiem synonimów dla atrybutów, oraz opisuje kroki jakie należy podjąć, aby te operacje wykonać.
Interfejs do zarządzania wartościami atrybutów jest dostępny po wybraniu węzła pojedynczego atrybutu na Drzewie Biblioteki i wejściu na zakładkę Wartości. Panel podzielony jest na dwie części - listę grup synonimów po lewej stronie oraz listę wartości w grupie po stronie prawej. Lista wartości wypełnia się wartościami po wyborze jednej z grup na liście z lewej strony. Każda lista ma dodatkowo zestaw przycisków umożliwiających wykonanie pewnych czynności na słowniku. Wszystkie dostępne akcje są omówione dokładnie w dalszej części tego rozdziału.
Aby stworzyć nową grupę synonimów:
W polu edycji znajdującym się pod listą z grupami należy wpisać wartość, która stanie się wartością bazową w nowej grupie i jednocześnie stanowić będzie nazwę tej grupy. Nazwa nie może być już używana przez inną grupę.
Aby grupa została utworzona należy nacisnąć przycisk znajdujący się pod listą z grupami.
Aby usunąć grupę synonimów:
Na liście grup należy wybrać pojedynczą grupę.
Należy nacisnąć przycisk , znajdujący się obok listy grup. Po potwierdzeniu chęci usunięcia, grupa i wszystkie jej wartości zostaną usunięte z listy i z systemu.
Uwaga! Jeżeli którakolwiek z wartości znajdujących się w grupie jest powiązana z opisem bibliograficznym jakiegoś elementu biblioteki, to system nie usunie tej grupy tylko wyświetli komunikat o konieczności usunięcia wszystkich powiązań.
Aby połączyć dwie grupy synonimów:
Należy z listy wybrać grupę, która ma zostać połączona z inną.
Należy nacisnąć przycisk . Po potwierdzeniu chęci połączenia grup pojawi się nowe okienko z listą grup synonimów.
Z nowej listy (???) należy wybrać grupę, do której wcześniej wybrana grupa ma zostać dołączona. Pole edycji u góry okienka ułatwia wyszukiwanie grup zawierających w nazwie pewien ciąg znaków. Przycisk przywraca na listę wszystkie grupy z systemu.
Aby zakończyć proces łączenia grup należy nacisnąć przycisk . Pierwotnie wybrana grupa zostanie połączona z nową w tym sensie, że stara grupa zostanie usunięta a jej wszystkie wartości zostaną dołączone do nowej.
Uwaga! Jeżeli w docelowej grupie już znajduje się wartość o takiej samej nazwie jak którakolwiek z wartości z grupy wybranej do połączenia, to system nie połączy tych grup tylko wyświetli komunikat, że ta operacja nie mogła być wykonana. Należy przed połączeniem zadbać, aby w obu grupach nie powtarzały się nazwy wartości.
Wszystkie operacje są wykonywane po wybraniu konkretnej grupy na liście z lewej strony.
Aby dodać wartość do grupy:
W polu edycji znajdującym się pod listą z wartościami należy wpisać wartość, która ma zostać dodana do grupy. Nazwa nie może być już używana przez inną wartość w tej grupie.
Aby wartość została dodana należy nacisnąć przycisk znajdujący się obok pola edycji.
Aby usunąć wartość z grupy:
Należy wybrać z listy wartość, która ma zostać usunięta.
Należy nacisnąć przycisk znajdujący się obok listy. Wartość zostanie usunięta z listy i z systemu.
Uwaga! Jeżeli wartość ta jest powiązana z opisem bibliograficznym jakiegoś elementu biblioteki, to system nie usunie tej wartości tylko wyświetli komunikat o konieczności usunięcia wszystkich powiązań.
Aby zmienić nazwę wartości:
Należy wybrać z listy wartość, której nazwa ma być zmieniona.
Należy nacisnąć przycisk . Pojawi się okienko umożliwiające edycję wartości atrybutu.
Należy podać nową nazwę dla wartości i nacisnąć przycisk . Jeżeli edytowana wartość była wartością bazową w grupie, to nazwa grupy również ulegnie zmianie na nową.
Aby połączyć dwie wartości w grupie:
Z listy należy wybrać wartość, która ma zostać połączona z inną wartością.
Należy nacisnąć przycisk znajdujący się obok listy z wartościami. Po potwierdzeniu chęci połączenia wartości, pojawi się nowe okienko zawierające listę wartości, do których można połączyć wybraną wcześniej wartość.
Z nowej listy należy wybrać wartość, do której wcześniej wybrana wartość ma zostać dołączona. Pole edycji u góry okienka ułatwia wyszukiwanie wartości zawierających w nazwie pewien ciąg znaków. Przycisk przywraca na listę wszystkie wartości z danej grupy.
Aby zakończyć proces łączenia wartości należy nacisnąć przycisk . Pierwotnie wybrana wartość zostanie połączona z nową w tym sensie, że stara wartość zostanie usunięta a wszystkie do niej odwołania zostaną zastąpione odwołaniami do nowej wartości.
Aby przenieść wartość do nowej grupy:
Należy wybrać wartość, która ma zostać przeniesiona do innej grupy.
Należy nacisnąć przycisk . Po potwierdzeniu chęci przeniesienia wartości, pojawi się nowe okienko zawierające listę grup, do których można przenieść wybraną wcześniej wartość.
Z nowej listy należy wybrać grupę, do której wcześniej wybrana wartość ma zostać dołączona. Pole edycji u góry okienka ułatwia wyszukiwanie grup zawierających w nazwie pewien ciąg znaków. Przycisk przywraca na listę wszystkie grupy z systemu.
Aby zakończyć proces przenoszenia wartości do nowej grupy, należy nacisnąć przycisk . Pierwotnie wybrana wartość zostanie przeniesiona do nowej grupy.
Uwaga! Jeżeli w docelowej grupie już znajduje się wartość o takiej samej nazwie, to system nie połączy tych grup tylko wyświetli komunikat, że ta operacja nie mogła być wykonana.
Aby zmienić wartość bazową w grupie:
Należy wybrać z listy wartość, która ma się stać nową wartością bazową.
Należy nacisnąć przycisk . Wybrana wartość stanie się nową wartością bazową w grupie i tym samym grupa zmieni nazwę na nową.
Uwaga! Należy upewnić się, że nie istnieje jeszcze grupa o nazwie takiej jak wybrana właśnie wartość. Jeżeli taka grupa istnieje, to operacja zmiany wartości bazowej nie zostanie zakończona pomyślnie.
Aby usunąć powiązania wartości:
Należy wybrać z listy wartość, której powiązania mają zostać usunięte.
Należy nacisnąć przycisk . Pojawi się nowe okienko zawierające listę wydań i katalogów, których opisy bibliograficzne są powiązane z wybraną wartością. Naciśnięcie w dowolnym momencie przycisku cofnie poczynione zmiany.
Należy nacisnąć przycisk . Wszystkie wydania i katalogi znikną z listy.
Uwaga! W przypadku braku praw do modyfikacji któregokolwiek z wydań bądź katalogów, pojawi się komunikat o braku uprawnień i żadne z powiązań nie zostanie usunięte.
Należy nacisnąć przycisk w celu zakończenia procesu usuwania powiązań.
Na panelu zarządzania słownikiem atrybutu znajduje się przycisk , który pozwala redaktorowi lub administratorowi na importowanie grup wartości z zewnętrznych źródeł. Mechanizm importowania grup wartości do słownika działa na podstawie rozszerzeń, które takie funkcje udostępniają. Domyślnie w systemie dLibra znajdują się następujące rozszerzenia importujące grupy wartości do słownika:
import grup wartości z formatu MARC - szczegółowe informacje można znaleźć tutaj.
Jeżeli w aplikacji istnieje tylko jedno takie rozszerzenie to po wybraniu przycisku sterowanie przekazywane jest do tego rozszerzenia i użytkownik powinien postępować zgodnie ze wskazówkami znajdującymi się w opisie tego rozszerzenia. Jeśli istnieje więcej takich rozszerzeń to użytkownik w pierwszym kroku wybiera rozszerzenie z którego chce skorzystać, następnie powinien postępować zgodnie ze wskazówkami znajdującymi się w opisie rozszerzenia, które wybrał.
Aby utworzyć nowego użytkownika biblioteki:
W drzewku biblioteki należy wybrać węzeł użytkowników lub węzeł użytkownika.
Kliknąć prawym przyciskiem i wybrać . Można również wybrać opcję
z menu
kontekstowego lub opcję z menu
.W pierwszym kroku kreatora ( Rysunek 4.14.) należy wprowadzić dane ogólne nowego użytkownika. Konieczne jest wprowadzenie identyfikatora, adresu e-mail oraz hasła. Należy również wybrać jeden z trzech typów użytkowników:
Administrator/redaktor - użytkownik systemu dLibra, może logować się do wszystkich aplikacji (w tym administratora i redaktora), z reguły jego zadaniem jest administrowaniem systemem dLibra lub tworzenie zawartości biblioteki
Czytelnik - użytkownik stron WWW, nie może logować się do aplikacji administratora i redaktora, może logować się na stronie WWW i zmieniać informacje dotyczące jego konta,
Czytelnik z ograniczeniami - ma takie same możliwości jak Czytelnik z wyłączeniem możliwości zmiany informacji dotyczących jego konta
Aby przejść do następnego kroku należy wybrać przycisk . Możliwe jest również zakończenie kreatora na tym etapie przyciskając przycisk .
W kroku drugim kreatora ( Rysunek 4.15.) nowego użytkownika należy przypisać użytkownika do grup. Lista Należy do zawiera grupy do których użytkownik będzie należał, lista Nie należy do zawiera grupy do których użytkownik nie będzie należał. Aby przejść do następnego kroku należy wcisnąć przycisk .
W kroku trzecim ( Rysunek 4.16.) należy przypisać użytkownikowi prawa administracyjne (szczegółowe znaczenie praw opisane jest w ). Aby przejść do następnego kroku należy wcisnąć przycisk .
W kroku czwartym ( Rysunek 4.17.), ostatnim, można podać domeny dostępu dla użytkownika. Zarządzanie domenami dostępu opisane jest szczegółowo w .
Aby usunąć użytkownika:
W drzewku biblioteki należy wybrać użytkownika, który ma zostać usunięty.
Należy wybrać przycisk
lub użyć
menu kontekstowego albo rozwijanego.
Użytkownicy IP w systemie dLibra to określone przed administratorów zestawy adresów komputerów. Zatem uwierzytelnianie takiego użytkownika odbywa się przez sprawdzenie adresu IP komputera z którego jest nawiązywane połączenie z systemem. Jeśli adres komputera znajduje się w zestawie adresów przypisanych istniejącemu użytkownikowi IP to system dLibra uznaje to połączenie jako połączenie nawiązane przez tego właśnie użytkownika IP. Jak widać proces uwierzytelniania jest tutaj automatyczny (bez potrzeby wprowadzania danych przez użytkownika). Jeśli chcemy aby określony zestaw komputerów (np. czytelnia) był identyfikowany jako jeden użytkownik to należy wykorzystać do tego celu użytkownika IP. Potem możemy przypisać takiemu użytkownikowi (czyli określonym komputerom) prawa do publikacji. Przykładowo prawa do pewnych publikacji możemy przypisać tylko komputerom w instytucji, przez co nie będą one widoczne na stronie WWW dla użytkowników łączących się spoza instutucji, ale będą widoczne dla użytkowników łączących się z tej konkretnej instytucji.
Aby utworzyć nowego użytkownika IP biblioteki:
W drzewku biblioteki należy wybrać węzeł użytkowników IP lub węzeł dowolnego użytkownika IP.
Kliknąć prawym przyciskiem myszy i wybrać opcję . Można również wybrać opcję z menu .
W pierwszym kroku kreatora ( Rysunek 4.14.) należy wprowadzić dane ogólne nowego użytkownika. Konieczne jest wprowadzenie identyfikatora oraz nazwy. Aby przejść do następnego kroku należy wybrać przycisk . Możliwe jest również zakończenie kreatora na tym etapie przyciskając przycisk .
W ostatnim kroku ( Rysunek 4.17.) należy podać adresy komputerów lub domeny związane z użytkownikiem IP. Zarządzanie domenami opisane jest szczegółowo w .
Aby usunąć użytkownika IP:
W drzewku biblioteki należy wybrać użytkownika IP, który ma zostać usunięty.
Należy wybrać
z menu kontekstowego albo głównego
(menu ).
Aby utworzyć nową grupę użytkowników:
W drzewku biblioteki należy wybrać węzeł grup lub węzeł grupy.
Należy wybrać przycisk
z paska narzędzi lub
wybrać opcję z menu
kontekstowego. Można również wybrać pozycję z menu
.W kreatorze (krok pierwszy — Rysunek 4.20. ) nowej grupy należy wprowadzić dane ogólne nowej grupy (nazwa i opis). Aby zakończyć tworzenie nowej grupy na tym etapie, należy wybrać przycisk . Aby przejść do następnego kroku kreatora należy przycisnąć przycisk .
W kroku drugim ( Rysunek 4.21.) można przypisać użytkowników do nowej grupy. Użytkownicy, którzy znajdą się na liście oznaczonej etykietą W grupie zostaną dodani do nowej grupy. Aby przejść do następnego kroku należy przycisnąć , aby zakończyć kreator na tym etapie należy wcisnąć .
W ostatnim ( Rysunek 4.22.), trzecim kroku kreatora możliwe jest przypisanie grupie praw administracyjnych. Szczegółowe infromacje dotyczące znaczenia praw administracyjnych znaleźć można w . Aby stworzyć grupę należy przycisnąć przycisk .
Aby usunąć grupę:
W drzewku biblioteki należy wybrać grupę, która ma zostać usunięta.
Następnie należy wybrać przycisk
lub też
użyć menu kontekstowego albo rozwijanego.
![[Note]](gfx/admonitions/note.gif) | Notatka |
|---|---|
Aby zrozumieć poniższą sekcję wymagana jest podstawowa wiedza na temat LDAP. | |
Aby utworzyć nową grupę LDAP:
W drzewku biblioteki należy wybrać węzeł grup LDAP lub węzeł grupy LDAP.
Należy wybrać przycisk
z paska narzędzi lub
wybrać opcję z menu
kontekstowego.W pierwszym kroku kreatora nowej grupy LDAP ( Rysunek 4.23.) należy wprowadzić dane ogólne nowej grupy.
W kroku drugim ( Rysunek 4.24.) możliwe jest zdefiniowanie nowej grupy. Należy przypisać grupie atrybuty oraz ścieżkę bazową. Atrybuty widoczne są na liście oznaczonej etykietą Lista atrybutów. Przypisane pary atrybut-wartość widoczne są na liście Atrybuty przypisane. Aby dodać parę atrybut-wartość:
Wpisz w pole tekstowe znajdujące się pod listą Lista atrybutów nazwę atrybutu (lub wybierz atrybut z listy Lista atrybutów)
Wpisz w pole tekstowe pod listą Atrybuty przypisane nową wartość atrybutu i naciśnij przycisk .
Aby usunąć przypisany atrybut wybierz go na liście Atrybuty przypisane i naciśnij przycisk . Aby utworzyć nową grupę LDAP na tym etapie, należy wybrać przycisk . Aby przejść do następnego kroku należy wcisnąć przycisk .
Ostatnim krokiem ( Rysunek 4.25.) jest przyznanie grupie LDAP praw administracyjnych. Aby utworzyć nową grupę należy wcisnąć przycisk .
Aby usunąć grupę LDAP:
W drzewku biblioteki należy wybrać grupę LDAP, która ma zostać usunięta.
Następnie należy wybrać przycisk
lub też
użyć menu kontekstowego albo rozwijanego.
Aplikacja WWW w systemie dLibra może mieć różne wersje językowe - przykładowo dla osoby odwiedzającej bibliotekę cyfrową z Anglii strony WWW maja nazwy przycisków, etykiety, itd. w języku angielskim natomiast osoba odwiedzająca strony WWW z Polski widzi polskie nazwy przycisków, etykiety, itd. Języki te to języki interfejsu. Domyślnie w systemie dLibra dostępne są dwa języki interfejsu - angielski i polski. Aby dodać nowy język interfejsu należy przetłumaczyć nazwy etykiet, przycisków, itd. Poza tym wprowadzając np. nową kolekcję należy pamiętać o tym by wprowadzić nazwę i opis tej kolekcji we wszystkich językach interfejsu (tak by użytkownicy korzystający z stron WWW mieli spójny widok ponieważ nazwy kolekcji są wyświetlane na WWW).
W systemie dLibra istnieją jeszcze języki metadanych. Są to języki w których można wprowadzać metadane dotyczące wydania, czyli opis bibliograficzny wydania oraz opis i komentarz do wydania.
Na stronie WWW użytkownik ma do wyboru zarówno język interfejsu w jakim prezentowane są nazwy przycisków, etykiet, itd. jak i język metadanych dotyczący konkretnego wydania. Wybór języka metadanych jest niezależny od wyboru języka interfejsu, zatem można sobie wyobrazić sytuację w której mamy interfejs w języku angielskim a metadane wydania wyświetlamy w języku polskim.
Wybierając węzeł Języki interfejsu lub Języki metadanych ( Rysunek 4.26.) możemy ustalić jakie języki wykorzystywane są w naszym systemie. Aktualnie wykorzystywane języki zaznaczone są w tabeli na panelu. Aby dodać język należy zaznaczyć odpowiadające mu pole wyboru, aby usunąć język należy odznaczyć odpowiadające mu pole wyboru. Każdy z typów języków (interfejsu i metadanych) musi mieć zdefiniowany język domyślny. Język domyślny jest używany wtedy gdy system nie posiada języka odpowiadającego użytkownikowi. Przykładowo jeśli w systemie mamy angielski (domyślny) i polski język interfejsu oraz polski (domyślny) język metadanych to użytkownik wchodzący na stronę WWW z Niemiec będzie miał prezentowany domyślny język interfejsu - angielski - oraz domyślny język metadanych - polski - ponieważ nie ma języka niemieckiego zarówno w językach metadanych jak i językach interfejsu.
